Wyzwania w działalności nauczyciela. Typy funkcjonowania zawodowego: typ asekuracyjno-adaptacyjny, typ submisyjno-konstruktywny, typ autonomiczno-kreatywny. Nauczyciel w zmieniającej się szkole. Nauczyciel wobec wymogów roli zawodowej. Modele profesjonalizmu nauczycieli w Polsce obecne w świadomosci społecznej: nauczyciel-misjonarz, nauczyciel-autorytet, nauczyciel-urzędnik. Alternatywne obrazy zawodu nauczyciela: nauczyciel-ekspert, nauczyciel-autorytet z zasług, nauczyciel-transformatywny intelektualista. Adaptacyjne cechy nauczycielskich zawodowych nastawień. Inicjatorzy, realizatorzy i sprzymierzeńcy zmiany. Akademicka, rodzicielska i nauczycielska inicjatywa zmian. Poziomy rozumienia własnego nauczycielstwa. Poziom przedrozumienia - rozumienie w służbie zabezpieczenia siebie, własnej wygody. Poziom zadośćuczynienia konwencji - rozumienie w służbie odzwierciedlenia przepisu roli. Przekraczanie konwencji - rozumienie w służbie projekcji "autonomicznego ja". Zmiana oczekiwań wobec edukacji. Oczekiwania wobec nauczyciela. Etyczność w zawodzie nauczyciela. Profesjonalizm nauczyciela. Model nauczyciela wychowawcy obejmujący cztery kompetencje: intelektualne, psychologiczno-pedagogiczne, etyczne, specyficzne. Rzeczywiste przygotowanie praktyczne nauczycieli. Przykład dobrej praktyki z Norwegii. Kim jest dziecko? Teoria czy praktyka w kształecniu nauczycieli? Uczenie się - subiektywny i intersubiektywny proces. Rola nauczyciela. Istota wrażliwości teoretycznej. Problemy z upowszechnianiem edukacji przedszkolnej w Polsce: Geneza problemu, Edukacja przedszkolna na terenach wiejskich, Małe przedszkola, Lokalne centra edukacyjno-kulturowe, Edukacja przedszkolna w dużych miastach, Elastyczność działania to poprawa dostępności. Rola rodziców w procesie wychowania i edukacji. Partnerstwo w edukacji. Szkoła dla Rodziców i Wychowawców, Rodzice w szkole. Dobry Rodzic - Dobry Start. Parents as teachers. Kampanie i programy społeczne. Realne partnerstwo. Zakończenie: Propozycje do rozważenia. Zawiera notki o autorach.